Filmy biograficzne od dawna cieszą się niesłabnącą popularnością wśród widzów na całym świecie. Opowieści o losach wielkich postaci historycznych, wybitnych artystów, naukowców czy sportowców pozwalają nam lepiej zrozumieć ich życie, dokonania i motywacje. W niniejszym artykule przedstawiamy przegląd najlepszych filmów biograficznych od klasyki gatunku po najnowsze produkcje, które koniecznie trzeba znać.
Najlepsze filmy biograficzne lat 40. i 50. XX w.
Filmy o sławnych artystach i muzykach
Lata 40. i 50. to złoty okres filmów biograficznych, kiedy na ekranach pojawiło się wiele wybitnych produkcji opowiadających historie z życia sławnych artystów i muzyków. Do klasyków należy zaliczyć film "Piosenkarka jazzu" z 1952 roku w reżyserii Charlesa Vidora, który w barwny sposób przedstawia losy wybitnej amerykańskiej jazzwoman Billie Holiday. Równie ciekawym obrazem jest "Historia Glenn Millera" z 1954 roku w reżyserii Anthony'ego Manna, przybliżająca sylwetkę legendarnego amerykańskiego muzyka jazzowego. Innym filmem wartym uwagi jest "Moulin Rouge" z 1952 roku w reżyserii John Hustona, opowiadający o życiu malarza Henri de Toulouse-Lautreca.
Filmy o wybitnych politykach i przywódcach
Lata 40. i 50. to także czas, kiedy na ekranach pojawiło się wiele ciekawych filmów biograficznych poświęconych wybitnym politykom i przywódcom. Do najważniejszych produkcji tego okresu należy zaliczyć obraz "Patton" z 1970 roku w reżyserii Franklina J. Schaffnera o kontrowersyjnym amerykańskim generale George'u Pattonie. Równie interesujący jest film "Młody Lincoln" z 1939 roku w reżyserii Johna Forda, przedstawiający młodość przyszłego prezydenta USA. Kolejną wartą uwagi produkcją jest "Lawrence z Arabii" z 1962 roku w reżyserii Davida Leana, opowiadający o brytyjskim oficerze T.E. Lawrence'ie.
Filmy o wielkich odkrywcach i naukowcach
Okres powojenny to również czas fascynacji postaciami wielkich odkrywców i pionierów nauki. Wśród najlepszych filmów biograficznych poświęconych tym postaciom warto wymienić obraz "Madam Curie" z 1943 roku w reżyserii Mervyna LeRoya o życiu polskiej noblistki Marii Skłodowskiej-Curie. Równie interesujący jest film "Edison, człowiek" z 1940 roku w reżyserii Clarence'a Browna, pokazujący losy amerykańskiego wynalazcy Thomasa Edisona. Kolejną ciekawą produkcją jest "Doktor Ehrlich's Magic Bullet" z 1940 roku w reżyserii Williama Dieterle, opowiadający o niemieckim bakteriologu Paulu Ehrlichu.
Klasyczne filmy biograficzne z lat 60. i 70.
Obrazy przedstawiające życie pisarzy
Lata 60. i 70. to kolejne dekady obfitujące w znakomite filmy biograficzne, wśród których szczególnie interesujące są obrazy poświęcone pisarzom. Do najważniejszych produkcji tego nurtu należą: "Żegnaj laleczko" z 1962 roku w reżyserii Roberta Rossena o życiu Eugene'a O'Neilla, "Isadora" z 1968 roku w reżyserii Karela Reisza o legendarny amerykańskiej tancerce Isadorze Duncan czy "Słomiany wdowiec" z 1951 roku w reżyserii Waltera Langa, opowiadający o kulisach powstania operetki Franza Lehára.
Filmy o słynnych aktorach i reżyserach
Kolejną grupę stanowią filmy biograficzne poświęcone gwiazdom kina. Do najciekawszych produkcji należą: "Chaplin" z 1992 roku w reżyserii Richarda Attenborough o młodości Charliego Chaplina, "Truman Capote. Słowo staje się ciałem" z 2005 roku w reżyserii Bennetta Millera o kontrowersyjnym amerykańskim pisarzu czy "Moulin Rouge" z 1952 roku w reżyserii Johna Hustona o malarzu Toulouse-Lautrecu.
Biografie wielkich sportowców tamtych czasów
Niezwykle interesującą grupę stanowią również filmy biograficzne poświęcone wielkim sportowcom lat 60. i 70. Wśród nich na uwagę zasługują: "Brian's Song" z 1971 roku w reżyserii Buzz Kulik o przyjaźni futbolistów Gayle Sayers i Briana Piccolo, "Żyć własnym życiem" z 1973 roku w reżyserii Johna Hustona o bokserze Rubinie "Huraganie" Carterze czy "Raging Bull" z 1980 roku w reżyserii Martina Scorsese o bokserze Jake'u LaMocie.
Niezapomniane filmy biograficzne z lat 80.
Opowieści o znanych politykach
Lata 80. obfitowały w filmy biograficzne poświęcone znanym politykom. Do najważniejszych produkcji tego okresu należą: "Gandhi" z 1982 roku w reżyserii Richarda Attenborough o Mahatmie Gandhim, "JFK" z 1991 roku w reżyserii Olivera Stone'a o zamachu na prezydenta Johna F. Kennedy'ego czy "Nixon" z 1995 roku w reżyserii Olivera Stone'a o kontrowersyjnym prezydencie USA Richardzie Nixonie.
Historie z życia sławnych muzyków
Lata 80. to również czas fascynacji biografiami muzyków rockowych i popowych. Do najważniejszych filmów tego nurtu zaliczyć można: "The Doors" z 1991 roku w reżyserii Olivera Stone'a o Jimie Morrisonie i zespole The Doors, "La Bamba" z 1987 roku w reżyserii Luisa Valdeza o piosenkarzu Ritchiem Valensie czy "Coal Miner's Daughter" z 1980 roku w reżyserii Michaela Apteda o piosenkarce country Loretcie Lynn.
Losy wybitnych postaci ze świata filmu i teatru
Ciekawą grupę stanowią również biograficzne obrazy poświęcone postaciom ze świata filmu i teatru. Do najlepszych zaliczyć można: "Amadeusz" z 1984 roku w reżyserii Miloša Formana o Mozarcie, "Gorączka" z 1991 roku w reżyserii Agnieszki Holland o pisarzu Jacku Kerouacu czy "Zawód: reporter" z 1982 roku w reżyserii Michelangelo Antonioniego o zaginionym reporterze.
Współczesne filmy biograficzne (lata 90. i później)
Biografie sławnych piosenkarzy i zespołów muzycznych
We współczesnym kinie nadal popularne są filmy biograficzne poświęcone gwiazdom muzyki rozrywkowej. Do najciekawszych produkcji ostatnich lat należą: "Bohemian Rhapsody" z 2018 roku w reżyserii Bryana Singera o Freddiem Mercurym i zespole Queen, "Rocketman" z 2019 roku w reżyserii Dextora Fletchera o Eltonie Johnie czy "Straight Outta Compton" z 2015 roku w reżyserii F. Gary'ego Graya o hip-hopowej grupie N.W.A.
Historie życia wybitnych sportowców
Równie popularne są współczesne filmy biograficzne poświęcone wielkim sportowcom, takie jak: "Ali" z 2001 roku w reżyserii Michaela Manna o Muhammadzie Alim, "Invictus" z 2009 roku w reżyserii Clinta Eastwooda o Nelsonie Mandeli i kapitanie reprezentacji RPA w rugby Francois Pienaarze czy "I, Tonya" z 2017 roku w reżyserii Craiga Gillespie o łyżwiark figurowej Tonyi Harding.
Filmy przedstawiające losy znanych polityków
Ciekawe są także współczesne produkcje poświęcone postaciom ze świata polityki. Do głośnych filmów należą: "Zniewolony. 12 Years a Slave" Steve'a McQueena o Solomonie Northupie, "Margaret Thatcher: Żelazna Dama" z 2011 roku w reżyserii Phylliody Lloyda o brytyjskiej premier czy "Snowden" z 2016 roku w reżyserii Olivera Stone'a o Edwardzie Snowdenie.
Najlepsze zagraniczne filmy biograficzne
Obrazy o życiu i twórczości wielkich artystów
Wśród najlepszych zagranicznych filmów biograficznych na plan pierwszy wysuwają się obrazy poświęcone wielkim artystom. Do arcydzieł tego gatunku należą: "Człowiek z kamerą" z 1929 roku w reżyserii Dzigi Wiertowa o kinematorgrafie, "Czerwony szalik" z 1951 roku w reżyserii Emira Kusturicy o malarzu Urošu Prediću czy "Pollock" z 2000 roku w reżyserii Eda Harriego o malarzu Jacksonie Pollocku.
Opowieści o słynnych naukowcach i wynalazcach
Równie ciekawą kategorię tworzą filmy poświęcone naukowcom i wynalazcom. Do najważniejszych produkcji należą: "Teoria wszystkiego" z 2014 roku w reżyserii Jamesa Marschana o Stephenie Hawkingu, "Piękny umysł" z 2001 roku w reżyserii Rona Howarda o matematyku Johnie Nashu czy "Einstein i Eddington" z 2008 roku w reżyserii Philipa Martina o Albertu Einsteiu.
Biografie wybitnych pisarzy i poetów
Fascynującą grupę tworzą również filmy poświęcone wybitnym pisarzom i poetom, takie jak: "Całkowite zaćmienie" z 1995 roku w reżyserii Agnieszki Holland o Arthurze Rimbaudzie, "Pokojówka" z 2002 roku w reżyserii Benoîta Jacquota o Jeanie Genet czy "Sylvia" z 2003 roku w reżyserii Christine Jeffs o poetce Sylvii Plath.
Polskie filmy biograficzne warto obejrzeć
Filmy o wielkich polskich artystach
W polskim kinie również powstało wiele interesujących filmów biograficznych. Na uwagę zasługują przede wszystkim obrazy poświęcone wielkim polskim artystom, takie jak: "Noce i dnie" z 1975 roku w reżyserii Jerzego Antczaka o Marii Dąbrowskiej, "Chopin. Pragnienie miłości" z 2002 roku w reżyserii Jerzego Antczaka o kompozytorze Fryderyku Chopinie czy "Żeromski" z 2019 roku w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego o pisarzu Stefanie Żeromskim.
Opowieści o znanych polskich sportowcach
Polskie kino ma w swoim dorobku także ciekawe filmy biograficzne o polskich sportowcach. Warto wymienić tu takie tytuły, jak: "Champion" z 2018 roku w reżyserii Macieja Barczewskiego o bokserze Tadeuszu "Teddym" Pietrzykowskim, "Piłkarski poker" z 2011 roku w reżyserii Łukasza Jaworskiego o Kazimierzu Górskim czy "Młode wilki 1/2" z 1995 roku w reżyserii Jarosława Żamojdy o braciach Kusocinskich.
Podsumowanie Podsumowanie
Przedstawiony powyżej przegląd najlepszych filmów biograficznych pokazuje, że jest to niezwykle ciekawy i popularny gatunek kina. Od wielkich klasyków po najnowsze produkcje, filmy biograficzne pozwalają widzom przenieść się w czasie i lepiej poznać losy wybitnych postaci z różnych dziedzin życia. Niezależnie od tego, czy interesują nas artyści, politycy, sportowcy czy naukowcy, z pewnością znajdziemy w tym zestawieniu wiele inspiracji do poszerzenia własnej wiedzy i zainspirowania wyobraźni. Mamy nadzieję, że przybliżony przegląd najważniejszych filmów biograficznych zachęci Państwa do poznania tych niezwykłych historii.
